مقدمه

در آغاز دوره ظهور تكنولوژی سوئیچگیرهای گازی، این تكنولوژی نسبت به سوئیچگیرهای هوایی دارای طرفداران كمتری بود و در مواردی از آن استقبال میشد كه هزینه های زمین و محدودیت های محیطی هزینه اضافی تجهیزات گازی را جبران میك‌رد. با این وجود با گذشت زمان و پیشرفت سریع این تكنولوژی، سوئیچگیرهای گازی توانستند به عنوان بهترین انتخاب شناخته شوند. درحقیقت اگرچه هزینه سرمایه گذاری یك سوئیچگیرگازی بیشتر از سوئیچگیر هوایی مشابه است اما سوئیچگیرگازی بسیاری از هزینه های ثانوی مثل هزینه های سرویس و نگهداری ،تامین زمین در مناطق پرتراکم و گران شهری و...  را كاهش داده و در نهایت منجر به صرف هزینه كلی كمتری خواهد شد.

عواملی مانند توسعه شهرها و مناطق اطراف آن، ازدیاد منظم مصرف انرژی توسط مشترکین و نیز لزوم کاهش هزینه های تلفات و انتقال انرژی، موجب ایجاد تغییراتی درزمینه ساختار پستهای فشارقوی و بزرگ شدن قدرت آنها درسالهای اخیر شده است. این عوامل که تقریباً به موازات هم بروز می نمایند، سبب توسعه بیش ازحد شبکه های فشارقوی در داخل شهرها و یا حداقل به فواصل خیلی نزدیک به مناطق شهری و صنعتی می شوند. برای پاسخگویی به این تقاضای مصرف انرژی، نیاز به احداث شبکه ها و پست های فشارقوی در نزدیکی بار و در مجاورت مناطق پر تراکم شهری می باشد. در این صورت مسئله زمین مورداحتیاج (از نظر سطح و قیمت)، ایجاب می کندکه در ابعاد پست، تا آنجا که ممکن است صرفه جویی گردد و این چیزی است که در پستهای فشارقوی معمولی امکانپذیر نیست. علاوه بر این نصب پستهای معمولی در داخل مناطق صنعتی، مسائل دیگری همچون اثر آلودگی محیطی در هوای مناطق صنعتی بر سرویس دهی – تلفات انرژی و آلودگی مغناطیسی را ایجاد می نماید .جهت جوابگویی به تقاضای مشترکین از نظر سرویس دهی مطمئن و جلوگیری از اثرات محیط در کار پستهای فشارقوی و اختلالات رادیویی که پستهای معمولی ایجاد میکنند و جلوگیری از صداهای که ناشی از مانور دژنکتورها میباشد، استفاده ازپستهای فشارقوی معمولی با اشکال مواجه گردیده است. درگام اول و برای حل این مشکل، ایده طراحی پست های کمپکت فوق توزیع مطرح گردید که طی یک پروژه تحقیقاتی با دفتر تحقیقات برق خراسان، اولین نمونه این نوع پست ها در بهمن ماه 93 طراحی و به بهره برداری رسید. در گام دوم و به منظور دستیابی حداکثری به اهداف مورد اشاره، ایده استفاده ترکیبی از این نوع پست ها در کنار سوئیچگیرهای GIS ( که در ادامه مزایای آن مورد اشاره قرار گرفته است ) مطرح گردیده است. مهم ترین مزایای سوئیچگیرهای گازی در مقابل سوئیچگیرهای AISعبارتند از:

• صرفه جویی در مساحت و حجم زمین مورد نیاز که در ترکیب این نوع سوئیچگیرها با پست های کمپکت فوق توزیع، این مزیت تشدید خواهد شد.

• افزایش شاخص های قابلیت اطمینان ( ReliabilityIndex ) و بالا بودن درجه ایمنی

• کوتاه بودن زمان نصب در مقایسه با سوئیچگیرهای AIS با توجه به مونتاژ کلیه قطعات در کارخانه ( این مزیت در استفاده ترکیبی از پست های کمپکت و سوئیچگیرهای GIS تشدید می گردد. این ترکیب، قابلیت برق دار نمودن یک پست فوق توزیع در سریعترین زمان ممکن را فراهم می سازد )

• سازگاری با مبلمان شهری و رعایت الزامات مربوط به پدافند غیر عامل

• تلفات کم انرژی در پست های گازی با توجه به افزایش حد ولتاژ کرونا در گاز SF6 در مقایسه با عایق هوا

• کاهش هزینه تمام شده سوئیچگیرهای گازی در مقایسه با نوع هوایی که این کاهش هزینه با افزایش سطح ولتاژ محسوس تر می باشد.

با توجه به مطالب کلی بیان شده در بالا، حرکت به سمت استفاده از سوئیچگیرهای GIS به صورت مستمر در حال افزایش می باشد. در طول سالیانی که در ایران استفاده از سوئیچگیرهای GIS مورد توجه قرار گرفته است، سیاست اصلی، تامین این نوع تجهیزات از خارج از کشور بوده است که این امر با توجه به عدم وجود تکنولوژی ساخت این محصولات در داخل ( با توجه به تکنولوژی پیچیده ساخت بدنه سوئیچگیر و آلیاژ های خاص آن ) اجتناب ناپذیر و منطقی بوده است. به عنوان مثال، از مهم ترین تامین کنندگان سوئیچگیرهای GIS فشار قوی در پست های خراسان می توان به LS و GANZ و ،VATECH اشاره نمود. با توجه به مسائل و مشکلات ایجاد شده در سال های اخیر در راستای وضع تحریم ها، عملاً در مدار قرار گرفتن بسیاری از پست هابه دلیل عدم تامین سوئیچگیرها از سوی سازندگان خارجی و یا تاخیر در تامین قطعات و لوازم یدکی، با تاخیرات طولانی مدتی مواجه شده است. براین اساس، لزوم بومی سازی ساخت این سوئیچگیرها در سطح ولتاژ فشار قوی مطرح گردید. با توجه به تجربه شرکت توس کات در طراحی و ساخت تجهیزات GIS فشار متوسط از جمله RMU های گازی و نیز طراحی و ساخت ایزولاتور سر کابل 132 کیلوولت و سکسیونر سر خط پست 132 کیلوولت حرم رضوی، طراحی و ساخت یک سوئیچگیر گازی فشار قوی در سال 95 از اهداف اصلی این شرکت تعریف گردید که با ساخت نمونه اولیه و اخذ تائیدیه های لازم، در سال 1401 اولین قرارداد این شرکت با برق منطقه ای اصفهان منعقد و در سال 1402 تعداد 9 بِی سوئیچگیر تحویل برق منطقه ای اصفهان گردید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پروژه بزرگ دیگری که در  ابتدای سال 1403 توسط شرکت توسکات به بهره برداری رسید، توسعه پست GIS چهارصد کیلولت سعادت آباد تهران است که در این پروژه برای اولین بار در کشور  یک دستگاه ترانسفورماتور قدرت 500MVA/400/230 KV با تجهیزات  GIS  ایرانی ساخت شرکت توسکات در سرویس قرار گرفت و به بهره برداری رسید.

 

400KV GIS BY TOOSCUT

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

از دیگر پروژه هایی که در حال حاضر در شرکت توسکات در دست اجرا می باشد می توان به پروژه عظیم پست 132/66KV GIS  پتروشیمی بند امام می باشد.